Przegląd obecnych inicjatyw związanych z informatyzacją w Polsce

Inicjatywy dotyczące udostępniania treści i usług na stronach internetowych

• przekazywanie do ZUS dokumentów dotyczących ubezpieczeń społecznych;
• Biuletyn Informacji Publicznej – system stron internetowych utworzony zgodnie z przepisem Ustawy o dostępie do informacji publicznej (patrz rozdział 4);
• formularze rozliczeń podatkowych – strategia zakłada, że do 2004 r. zostanie wdrożona elektroniczna wymiana dokumentów między systemami podatkowymi i celnymi a bankami i ZUS oraz przyjmowanie dokumentów przez Internet, a w drugim etapie udostępnianie przez Internet informacji o stanie konta podatkowego;
• składanie przez firmy zeznań CIT5 i PIT12 – Ministerstwo Finansów planuje pilotaż, obecnie prace są na etapie testowania technicznego. System ma przyspieszyć wprowadzanie dokumentów w postaci elektronicznej;
• elektroniczne uproszczone zgłoszenie celne – w Izbie Celnej w Krakowie testowany jest system do zgłoszeń celnych;
• homologacje pojazdów – Ministerstwo Infrastruktury rozpoczęło prace nad elektronicznym świadczeniem usługi, opartej na prostym systemie elektronicznego obiegu dokumentu;
• portal „Pierwsza Praca” 1praca.gov.pl – Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej utworzyło stronę z informacjami na temat urzędów pracy, zakładania własnych firm, praktyk i staży oraz wolontariatu;
• Biuletyn Zamówień Publicznych w Internecie – Urząd Zamówień Publicznych udostępnia w Internecie Biuletyn oraz umożliwia umieszczanie za pośrednictwem Internetu ogłoszeń w Biuletynie;
• SIMAP – Urząd Zamówień Publicznych tworzy program komputerowy wspomagający zamawiających w przeprowadzaniu postępowań przetargowych, zgodny z europejskim systemem SIMAP;
• przyjmowanie zamówień na zagraniczne pozwolenia przewozowe -Ministerstwo Infrastruktury planuje uruchomić do końca roku 2003 system wykorzystujący bezpieczną stronę internetową do komunikacji z przewoźnikami międzynarodowymi
• Portal morski – Ministerstwo Infrastruktury nadzoruje tworzenie strony Platforma Logistyczna dla Portów Morskich i Obrotu Portowo-Morsklego. Projekt jest na etapie przygotowania specyfikacji;
• wspomaganie wydawania praw jazdy i pracy wojewódzkich ośrodków ruchu drogowego – Ministerstwo Infrastruktury pozyskuje środki na system informatyczny, wspomagający wydawanie praw jazdy oraz na system informatyczny na potrzeby przeprowadzania egzaminów na kierowców, który ma umożliwiać przyjmowanie wpłat, planowanie terminów i miejsc egzaminów, rozliczenie wyników i wydruk dokumentów;
• rejestr zespołów opieki zdrowotnej i aptek;
• udostępnianie informacji rolniczych – Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi prowadzi prace związane z budową i udostępnianiem w Internecie katalogu Centralnej Biblioteki Rolniczej oraz utworzyło katalog polskich stron rolniczych;
• Internetowy Serwis Informacji Turystycznej – na zlecenie Komitetu Badań Naukowych opracowano projekt serwisu. Jego cechą charakterystyczną jest to, że nie narzuca on żadnej konkretnej platformy sprzętowej i programowej .Umożliwi to łatwe włączenie do systemu jego przyszłych uczestników – lokalnych urzędów i organizacji, które będą źródłem udostępnianych informacji;

Inicjatywy dotyczące tworzenia baz danych

• Centralna Baza Danych Ministerstwa Infrastruktury – kompleksowa baza danych o transporcie. Wyjaśnienia wymaga obecna i planowana funkcjonalność tej bazy;
• Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców (CEPiK) – Ministerstwo SprawWewnętrznych i Administracji przygotowuje przetarg na system.

Według Ogólnej koncepcji systemu CEPiK funkcjonalność ma obejmować ponad 20 usług ewidencji pojazdów, 13 usług ewidencji kierowców oraz współpracę z Funduszem Ubezpieczeń Gwarancyjnych. Użytkownikami bazy będą MSWiA, Policja, Straż Graniczna, towarzystwa ubezpieczeniowe, jednostki administracji Modernizacja systemu PESEL (stworzenie PESEL-2) – MSWiA prowadzi modyfikację systemu. Rozpoczęło też prace nad przekształceniem go w system referencyjny (tzn. państwo gwarantuje prawdziwość danych i przyjmuje odpowiedzialność za błędy) PESEL- 2. Nowy system miałby być scentralizowany;

• Sieć teleinformatyczna i Zintegrowany System Ewidencji Straży Granicznej -Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji zainstalowało nowe oprogramowanie. System rejestruje osoby przekraczające granicę, sprawdza prawo do jej przekroczenia oraz umożliwia tworzenie statystyk. System będzie zintegrowany z systemami policyjnymi Krajowy System Informacyjny Policji – Komenda Główna Policji uzupełniła system o kilka nowych modułów: interfejs do systemu PESEL, moduł BROŃ I LICENCJA, REGON oparty o dane z GUS-u. Wyjaśnienia wymaga stopień integracji z innymi systemami oraz uzyskane korzyści dla Policji i obywatela Centralne bazy Ministerstwa Środowiska – kontynuowane są prace nad wdrażaniem baz danych;

• Bank HYDRO, gdzie gromadzone są dane dokumentacyjne o odwiertach, ujęciach i źródłach wód;
• System Gospodarki i Ochrony Bogactw Naturalnych MIDAS, który zawiera informacje geologiczne, gospodarcze i kartom etryczne dotyczące 8,5 tyś. złóż i 9 tyś. wystąpień kopalin i wód podziemnych;
• Centralny Bank Danych Geologicznych – zawiera informacje dotyczące danych geologicznych zgromadzonych w Centralnym Archiwum Geologicznym
• Baza Koncesji Górniczych, służąca zarządzaniu koncesjami;
• Zintegrowany Pakiet Dokumentów Osobistych – MSWiA rozpoczęło prace nad stworzeniem systemu identyfikacji opartego na jednym dokumencie identyfikacyjnym. System przewiduje, że dowód osobisty spełniałby jednocześnie rolę karty ubezpieczenia zdrowotnego i podpisu elektronicznego. Projekt nie został rozpatrzony przez Radę Ministrów;
• Nowa Księga Wieczysta i Krajowy Rejestr Sądowy – w Ministerstwie Sprawiedliwości trwaj ą prace nad informatyzacją tych baz danych;
• Wspomaganie nowej polityki wizowej – Ministerstwo Spraw Zagranicznych prowadzi prace, w ramach współpracy z Systemem Informacyjnym Schengen, nad opracowaniem nowego programu do wspomagania obsługi wizowej;
• Zintegrowany System Zarządzania i Kontroli (IACS) – Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wdraża system pozwalający na stosowanie dopłat do produkcji rolnej po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej;

Inicjatywy dotyczące rozwoju wewnętrznej infrastruktury administracji publicznej

• Zintegrowany System Informatyczny Ministerstwa Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej zakończono pierwszy etap budowy systemu obiegu dokumentów dla pięciu procesów: rozpatrzenie wniosku o finansowe wsparcie inwestycji, rejestr Rządowego Centrum Legislacji, uzgodnienia wewnętrzne, uzgodnienia zewnętrzne, uzgodnienia międzynarodowe;

• Zintegrowany System Informatyczny Ministerstwa Skarbu Państwa – audyt systemu dokonany przez Ministerstwo umożliwił dostosowanie Podsystemu Monitorowania Przekształceń Własnościowych do zmieniających się przepisów oraz modyfikacje kilku modułów w zakresie archiwizowania, bezpieczeństwa danych i kontroli dostępu. M.in. planuje się elektroniczne zbieranie ankiet dotyczących ewidencji majątku Skarbu Państwa oraz elektronizację obiegu dokumentu i archiwizację, łącznie ze skanowaniem i rozpoznawaniem znaków (OCR);
• Modernizacja sieci PESEL-NET na potrzeby systemu IDĄ (Interchange of Data between Administrations) – Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji prowadzi modernizację sieci PESEL-NET oraz integrację systemu wydawania dokumentów z rejestrami (m.in. z systemem PESEL). Sieć funkcjonuje na bazie łączy dzierżawionych od TP. Modernizacja dotyczy zwiększenia przepustowości i zasięgu – przynajmniej o wszystkie powiaty. Jeśli chodzi o dokumenty, które nie mogą być przesyłane elektronicznie, to rozpatruje się przesyłanie ich do obywatela pocztą kurierską;
• ZEFIR i CELINA – Ministerstwo Finansów wprowadza system celno- skarbowy i finansowo-księgowy ZEFIR, który będzie odpowiadał za pobieranie i rozliczanie unijnego cła. Poza tym prowadzi pilotaż systemu wspomagania przetwarzania zgłoszeń celnych CELINA w Izbie Celnej w Krakowie. Pierwszy z systemów nie został jeszcze wdrożony w trzech izbach celnych. Oba systemy powinny działać w pełni od lipca 2003 roku;
• NTCS – Ministerstwo Finansów zleciło wykonanie trzeciego z kluczowych systemów celnych, NTCS. Ma on umożliwić współpracę z systemem obsługi Wspólnej Procedury Tranzytu Unii Europejskiej oraz wchodzić w skład sieci rozległej Komisji Europejskiej;
• POLTAX – urzędy skarbowe używają aktualnie systemu POLTAX do rejestracji podmiotów, ewidencji i obsługi deklaracji i innych dokumentów, ewidencji podatków i innych należności na kontach podatników, wspomagania windykacji;
• Sieci komputerowe MON – Ministerstwo Obrony Narodowej rozbudowywało infrastrukturę czterech resortowych sieci komputerowych;
• Konsul – MSZ zakończyło opracowywanie założeń funkcjonalnych systemu wspomagania czynności konsularnych;

Inicjatywy dotyczące rozwoju infrastruktury dostępu dla społeczeństwa

• Infomaty – Urząd Służby Cywilnej zainstalował siedem pilotażowych multimedialnych kiosków tzw. infomatów. Nie planuje się wykorzystania kiosków do komunikacji od obywatela do urzędu, ani do załatwiania spraw;

• Wyposażenie gimnazjów w komputery – Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu przeprowadziło przetargi i złożyło zamówienia na około 15 tysięcy komputerów dla 1115 szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. Koszty utrzymania sprzętu w następnych latach oraz koszty podłączenia do sieci poniosą szkoły;

Pozostałe inicjatywy związane z rozwojem społeczeństwa informacyjnego

• Przeszkolenie nauczycieli – Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu przeszkoliło z pomocą firm Intel i Microsoft około 20 tyś. nauczycieli w zakresie pakietów biurowych, tworzenia prezentacji i publikacji oraz wykorzystania Internetu. Ponadto w ramach tworzenia pracowni komputerowych przeprowadzono 37 tyś. kursów;
• Polska Biblioteka Internetowa (PBI) – Rada ds. Edukacji Informatycznej przy Ministrze Edukacji Narodowej i Sportu uznała za priorytetowy rozwój PBI. Przewiduje się wykonanie tego projektu w formie partnerstwa publiczno- prywatnego, a założeniem jest uzyskanie elektronicznego dostępu do 100 tysięcy woluminów;